Renteverhogingen leiden tot aanvraagpiek hypotheken

Amsterdam, 25 oktober 2021 – De aangekondigde verhogingen van de hypotheekrente hebben de laatste twee weken gezorgd voor een heuse hausse in hypotheekaanvragen. Sterker nog, beide weken eindigden zelfs in de top vijf van weken met het hoogste aantal aanvragen (HDN, sinds 2011). Daarin ook twee weken uit maart/april vorig jaar, ten tijde van de eerste lockdown. De top vijf wordt gecompleteerd door week 46 uit 2016, de week na het winnen van de Amerikaanse presidentsverkiezingen door Donald Trump. Bij alle vijf de weken waren verhogingen van de hypotheekrente de oorzaak van de aanvraagpiek.

Hoewel er in alle categorieën een toename meetbaar is, laten vooral oversluiters en doorstromers (op zoek naar een volgende koopwoning) de laatste twee weken een stijging zien (beide ruim 50%). Consumenten doen er goed aan de komende maanden rekening te houden met oplopende verwerkingstermijnen en – indien mogelijk in deze krappe woningmarkt – te zorgen voor een financieringsvoorbehoud van zeker 4 tot 6 weken. Vorig jaar in het tweede kwartaal kampte een groot deel van de geldverstrekkers maandenlang met achterstanden als gevolg van de enorme aanvragenstroom uit de eerste weken van de corona-uitbraak.

Grote verschillen tussen aanbieders

Als we de rentewijzigingen van de 40 geldverstrekkers nader bekijken, dan zien we grote verschillen. Er zijn aanbieders die de rente niet of nauwelijks hebben verhoogd. Daarnaast zijn er geldverstrekkers die alleen bepaalde renteperioden hebben aangepast (bijvoorbeeld 20 jaar vast, of de tarieven zonder NHG). Wat opvalt is dat de grootbanken wél over de hele linie hebben verhoogd en ook wat meer dan gemiddeld. Zij hebben grote hypotheekportefeuilles en lijken alvast voor te sorteren op de hogere kapitaalvereisten voor hypotheken die De Nederlandsche Bank (DNB) stelt per 1 januari aanstaande. DNB acht de invoering van een “ondergrens voor de risicogewichten van hypotheken” noodzakelijk met het oog op de steeds verder stijgende huizenprijzen. Aan het begin van de pandemie was de invoering van een ondergrens uitgesteld, maar DNB wil niet langer wachten. De maatregel leidt tot een kostenstijging voor banken.

Vergelijking perioden van renteverhogingen

De afgelopen maanden is de rente op overheidsleningen opgelopen. Als gevolg van de gestegen inflatie verlangen beleggers een hogere rentevergoeding. Daarnaast wordt er rekening gehouden met het afbouwen en stopzetten van de opkoopprogramma’s van de centrale banken, wat eveneens zal leiden tot een hogere kapitaalmarktrente. Zowel Klaas Knot (president DNB) als ABN AMRO gaven vorige week aan er daarom van uit te gaan dat de hypotheekrente – afgeleide van de marktrente – de komende tijd licht kan stijgen. Knot verwacht dat de rente op lange termijn niet meer boven de 3% à 4% zal komen. De rente daalt al veertig jaar door vergrijzing en digitalisering, waardoor er meer wordt gespaard en minder wordt geïnvesteerd.

De langjarige trend van een dalende rente, (ondanks corona) goede economische vooruitzichten en de toegenomen concurrentie op de hypotheekmarkt, lijken ervoor te zorgen dat de perioden van renteverhogingen de laatste jaren korter en beperkter zijn geworden. In de grafiek zijn de grootste rentestijgingen sinds 2008 opgenomen, plus de huidige toename. Een op termijn licht oplopende hypotheekrente lijkt op dit moment realistisch. We verwachten geen renteschok, daarvoor is de strijd om marktaandeel te hevig. Recent werden al weer de eerste voorzichtige renteverlagingen doorgevoerd.

Meer weten over de actuele hypotheekrente? Bekijk de dagelijkse standen van de hypotheekrente. 

Over De Hypotheekshop

De Hypotheekshop staat sinds 1991 (potentiële) huizenkopers en -bezitters bij met onafhankelijk advies. We zijn onderdeel van de grootste franchiseorganisatie in hypotheekadvies van Nederland (ruim 250 vestigingen), met een totaal hypotheekvolume van ruim 8 miljard euro per jaar, en daarmee marktleider. De Hypotheekshop is (mede)initiatiefnemer van de Arbeidsmarktscan (winnaar Gouden Lotus 2020 voor Innovatieve dienstverlening aan de consument), de opleiding Adviseur Duurzaam Wonen, hypotheekverstrekking o.b.v. brondata, het Platform Woonstarters, de Startersmonitor (startenopdewoningmarkt.nl) en het Platform Hypotheken vanuit het ministerie van BZK. De Hypotheekshop werkt samen met de TU Delft voor de Monitor Koopwoningmarkt.