Hypotheekaanvragen en verkoopprijzen stabiliseren in november

Amsterdam, 30 november 2023 – Het aantal hypotheekaanvragen van huizenkopers, zowel starters als doorstromers, en verhogers bleef in november nagenoeg gelijk aan dat van oktober. Echter, in vergelijking met november vorig jaar registreren we een aanzienlijke stijging van ruim 20%. Bij starters is de toename zelfs ruim 30%. Deze gegevens zijn afkomstig van Ingage Franchise, het moederbedrijf van hypotheekadviesketens De Hypotheekshop, Huis & Hypotheek en Hypokeur, met meer dan 250 vestigingen.

De toename is voornamelijk toe te schrijven aan het herwonnen vertrouwen van consumenten in de woningmarkt, gestegen inkomens en aanhoudende schaarste aan woonruimte. De stabiele hypotheekrente, gedaalde energieprijzen en de meeneemhypotheek hebben een solide basis gevormd, terwijl overheidsmaatregelen met betrekking tot woningbeleggers meer kansen bieden voor koopstarters.

Hoewel de gemiddelde verkoopprijs de laatste maanden stabiliseert, is er wel sprake van een grotere jaar-op-jaar stijging. Na een jaar-op-jaar stijging van ruim 2,5% in oktober neemt deze stijging volgens onze index in november verder toe tot maar liefst 6,2%. Na de aanzienlijke prijsstijgingen van de afgelopen jaren is de afzwakking vorig jaar en het snelle herstel binnen een jaar opnieuw opmerkelijk te noemen. Dit illustreert de uitzonderlijke situatie waarin de woningmarkt zich al enkele jaren bevindt.

Financieringsvoorbehoud wordt korter; overbieden neemt toe

Onze gegevens tonen aan dat de gemiddelde duur van het financieringsvoorbehoud (de ‘ontbindende voorwaarden’) inmiddels is afgenomen tot ongeveer 4,5 weken. Medio vorig jaar was deze nog opgelopen tot ruim 6 weken.

Veel hypotheekadviseurs herkennen momenteel de trend van een korter voorbehoud, die wijst op toenemende concurrentie tussen bieders en op verkopers die zekerheid zoeken. Makelaars rapporteren dat er steeds vaker gebruik wordt gemaakt van een zogenaamd duaal bod. Hierbij wordt een bod gedaan waarbij de verkoper twee opties krijgt aangeboden: een hoger bod mét voorbehoud van financiering of een lager bod zónder voorbehoud van financiering. Soms kan een korter voorbehoud een hoger bod overtreffen.

De keerzijde van een korter financieringsvoorbehoud is dat als de financiering niet tijdig rondkomt, de einddatum van het financieringsvoorbehoud vaker moet worden verlengd. Iets waar de verkopende partij in de praktijk meestal wel (noodgedwongen) mee instemt. De duur van een voorbehoud hangt vaak af van de situatie van de koper. Is de koper zelfstandig of zzp’er, dan is het voorbehoud meestal iets langer. Hetzelfde geldt voor een starter die koopt met behulp van een starterslening of een huurwoning verwerft van een woningbouwvereniging. In grotere steden is het voorbehoud in de regel wat korter. Hypotheekadviseurs merken daarnaast ook een toename van het overbieden op woningen.

Daling hypotheekrente luidt nieuw NHG-jaar in

Terwijl de hypotheekrente in oktober steeg, maakte deze in november een flinke daling door, geholpen door de afnemende rente op de kapitaalmarkt die als basis dient voor de hypotheekrente. De gemiddelde middellange hypotheekrente daalde deze maand wat meer (5 jaar vast -0,25%-punt) dan de lange rente (30 jaar vast -0,15%-punt). De laagste rentetarieven op 5 jaar vast met NHG zijn inmiddels weer onder de 4% beland. Er lijkt op dit moment zelfs nog ruimte voor een verdere rentedaling.

Het uitblijven van verdere renteverhogingen door de centrale banken Fed en ECB en de afnemende inflatie stemmen beleggers in staatsleningen optimistisch en doen hen voorsorteren op een verwachte daling van de rente volgend jaar. Geldverstrekkers spelen in op deze neerwaartse trend, vooral nu de concurrentiestrijd rond de nieuwe (hogere) NHG-grens deze week is begonnen. Een deel van de aanbieders kan zelfs al een voorlopige offerte opstellen op basis van de NHG-normen van 2024, maar de definitieve offerte moet dan wel in het nieuwe jaar worden uitgebracht.

Woningmarktplannen PVV-VVD-NSC-BBB: overeenkomsten en verschillen

Hoewel de totstandkoming van een kabinet nog allerminst zeker is, werd na de verkiezingen van vorige week woensdag een samenwerking van PVV, VVD, NSC en BBB het meest genoemd. Deze vier partijen hebben elk hun eigen kijk op de Nederlandse woningmarkt. PVV wil bouwen buiten steden, voorrang voor Nederlanders bij sociale huurwoningen en verlaging van sociale huren. VVD wil honderdduizenden nieuwe huizen, een Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen, behoud van hypotheekrenteaftrek en bevordering van verduurzaming met nieuwe leningen. NSC richt zich op een crisisaanpak, versnelde woningbouw in verschillende sectoren en maatregelen tegen grondspeculatie. BBB streeft naar realistisch en betaalbaar wonen, waarbij gemeenten en provincies autonomie behouden bij beslissingen over nieuwe woonwijken.

Elke partij legt de nadruk op het stimuleren van woningbouw, zij het met verschillende benaderingen. Starters krijgen prioriteit, met uiteenlopende voorstellen om hen te ondersteunen. Wat betreft hypotheken verschillen de standpunten, van gunstigere hypotheekrenteaftrek (BBB) tot ongewijzigde fiscale behandeling (NSC) en behoud van hypotheekrenteaftrek (VVD).

Verduurzaming van woningen is een punt van discussie. BBB en PVV zijn tegen verplichte verduurzaming, terwijl NSC en VVD investeringen en stimulansen voor duurzaamheid voorstaan. Andere plannen omvatten het afschaffen van belastingen (BBB), het aanpakken van dakloosheid en het ondersteunen van vernieuwende bouwmethoden (NSC), het verlagen van sociale huren (PVV) en investeringen in groene, veilige wijken met diverse functies (VVD).

Over De Hypotheekshop

De Hypotheekshop staat sinds 1991 (potentiële) huizenkopers en -bezitters bij met onafhankelijk advies. We zijn onderdeel van het grootste financieel adviseursnetwerk van Nederland (ruim 250 vestigingen). De Hypotheekshop is (mede)initiatiefnemer van de Arbeidsmarktscan (winnaar Gouden Lotus 2020 voor Innovatieve dienstverlening aan de consument), de opleiding Adviseur Duurzaam Wonen, hypotheekverstrekking o.b.v. brondata, online hypotheekadvies voor starters op basis van algoritmes en het Platform Hypotheken vanuit het ministerie van BZK. De Hypotheekshop werkt samen met de TU Delft voor de Monitor Koopwoningmarkt.