Een zomer vol records

De zomer van dit jaar noteerde naast enkele meteorologische records, ook records op de woning- en hypotheekmarkt. Zo bereikten de huizenprijzen in juli met een gemiddelde van ruim 309.000 euro het hoogste niveau ooit, en liggen die inmiddels 39% hoger in vergelijking met het dal in juni 2013 (volgens CBS / Kadaster). Ook het aantal hypotheekaanvragen in Nederland zette een nieuw zomerrecord. Was juli eerder al de julimaand met het hoogste aantal aanvragen, ook augustus kroonde zich afgelopen maand tot beste augustusmaand (gemeten vanaf 2011, volgens HDN). In totaal telde de zomer van 2019 10% meer aanvragen dan de zomer van vorig jaar.

Renteverlagingen

Maar het meest in het oog sprongen toch wel de ontwikkelingen op de rentemarkten, en de daling van de hypotheekrente. Waar de vakantiemaanden normaal gesproken een rustige periode in het jaar vormen, was er dit jaar absoluut geen sprake van rust. Sterker nog, geldverstrekkers vochten om het hardst om de bovenste plekken in de rentelijstjes, waardoor er twee keer zoveel rentewijzigingen werden doorgevoerd als gebruikelijk. De weinige aanbieders die het wel kalm aandeden, moesten de laatste weken alle zeilen bijzetten, met renteverlagingen van drie tot vier tienden, om de opgelopen achterstand in te lopen. De hypotheekrente bereikte door alle aanpassingen nieuwe laagterecords: het totaalgemiddelde eindigde afgelopen week zelfs op 2,13%. De ruimte om fors te verlagen bij geldverstrekkers ontstond door de enorme daling van de rente op staatsleningen, graadmeter van de hypotheekrente, tussen half juli en half augustus. 

Passeerrente populairder

Terwijl het aantal woningverkopen licht daalt -in de eerste zeven maanden van dit jaar een afname van 3% in vergelijking met 2018 (Kadaster)- neemt het aantal aanvragen in verband met een oversluiting juist toe. Ook de lengte van de periode waarop consumenten hun rente vastzetten, is in augustus voor het eerst dit jaar weer gestegen (15,9 jaar): het aandeel van 20 jaar vast nam toe ten koste van dat van 10 jaar vast. De grote daling van de hypotheekrente zorgt voor een groeiende populariteit van hypotheekoffertes waarin de hoogte van de rente pas wordt bepaald op de dag van passeren (ook wel passeerrente genoemd). Soms worden offertes door consumenten zelfs geannuleerd, om gebruik te kunnen maken van een beter aanbod.

Grootbanken gaan de concurrentie op 30 jaar vast aan

De concurrentie tussen geldverstrekkers vindt niet alleen plaats op het gebied van rente, maar ook op productniveau. Zo komt a.s.r. met de Verduurzamingshypotheek, waarmee consumenten twee jaar de tijd krijgen om te beslissen welke energiebesparende maatregelen worden genomen voor het huis. Woonfonds laat voortaan de opgebouwde waarde in een spaarpolis meetellen bij het bepalen van de risico-opslag in de rente. Obvion vervangt de huidige drie hypotheekproducten door de nieuwe Obvion Woon Hypotheek, waarmee de consument onder meer boetevrij kan aflossen uit eigen middelen en de volledige overwaarde mag overbruggen. Maar de meest opvallende aanpassing komt deze keer van de grootbanken. 

Nadat ABN Amro en Florius begin augustus reeds hun 30 jaars tarieven met meer dan een procentpunt hadden verlaagd, volgde deze week de Rabobank dat voorbeeld (minus 0,55%-punt). De banken geven hiermee aan dat zij ‘30 jaar vast’ als een blijvertje zien, en dat ze het belangrijk vinden om daar op de concurrentie aan te kunnen gaan met andere aanbieders als verzekeraars, pensioenfondsen en regiepartijen. Gezien de forse verlaging op een renteperiode waarop banken in het verleden niet mee konden doen, wordt er mogelijk gebruik gemaakt van externe funding van bijvoorbeeld pensioenfondsen. Door de verlagingen gaat ‘30 jaar vast’ aan kop als de renteperiode die dit jaar het meest is gedaald.

Geldverstrekkers geconfronteerd met nieuwe eisen aan overbruggingskredieten

Voor doorstromers is de hoogte van een overbruggingsfinanciering -waarmee al gebruik kan worden gemaakt van de overwaarde in de oude woning voordat deze (definitief) is verkocht-een belangrijke voorwaarde om een nieuwe woning te kunnen kopen. Door de florerende woningmarkt en onder druk van de concurrentie staan geldverstrekkers de laatste jaren toe dat een steeds groter deel van de overwaarde mag worden ingebracht. Soms kan daarin ook de opgebouwde waarde in een spaar- of beleggingspolis worden meegenomen. 

Recent zien we bij overbruggingen nieuwe vragen opkomen. Bijvoorbeeld van consumenten die samen een nieuwe woning gaan kopen en allebei een woning achterlaten. Niet alle aanbieders kunnen of willen twee overbruggingsfinancieringen offreren. Een tweede situatie die vaker dan voorheen voorkomt, is als de overbrugging moet worden gevestigd op de voormalig echtelijke woning. Het betreft hier met name een systeemtechnische kwestie.

Nieuws van De Hypotheekshop geeft een overzicht van de renteontwikkelingen in de afgelopen weken en van de actualiteit en trends op de hypotheek- en woningmarkt. De verwachtingen die beschreven staan zijn altijd indicatief, hieraan kunnen geen rechten worden ontleend.